Cewka moczowa – co to jest?

Cewka moczowa wygląda jak wąski, rurkowaty przewód. Jej ściany zbudowane są z błon śluzowych i mięśni gładkich - podłużnych i okrężnych, dzięki czemu charakteryzuje się ona dość dużą elastycznością. Ma średnicę kilku milimetrów i różną długość. W przypadku mężczyzn cewka moczowa jest zdecydowanie dłuższa i mierzy ona od 15 do 20 centymetrów. Jej zewnętrzne ujście zlokalizowane jest na szczycie prącia, a składa się ona z części śródściennej, sterczowej, błoniastej i gąbczastej.

Budowa cewki moczowej

Cewka moczowa łączy pęcherz moczowy ze środowiskiem zewnętrznym i jest kontrolowana przez dwa zwieracze: wewnętrzny, położony w szyi pęcherza, który działa niezależnie od naszej woli oraz zewnętrzny, znajdujący się na poziomie mięśni dna miednicy, który możemy świadomie kontrolować. Podczas gromadzenia moczu w pęcherzu oba zwieracze pozostają w stanie napięcia, co zapobiega niekontrolowanemu wyciekowi. W trakcie świadomego oddawania moczu zwieracz zewnętrzny ulega rozluźnieniu, a mięsień wypieracz pęcherza kurczy się, umożliwiając swobodny przepływ moczu przez cewkę. Jeśli którykolwiek z tych mechanizmów zawodzi – na przykład zwieracz nie utrzymuje wystarczającego napięcia – może dochodzić do zaburzeń w postaci nietrzymania lub trudności w oddawaniu moczu. 

Choć główna funkcja cewki moczowej pozostaje taka sama u kobiet i mężczyzn, różnice w jej długości oraz lokalizacji u obu płci wpływają na funkcjonowanie całego układu moczowego.  Od tego, jak wygląda i gdzie jest cewka moczowa, zależy też podatność na różne problemy zdrowotne u obu płci.

Cewka moczowa u kobiety

Cewka moczowa u kobiet jest stosunkowo krótka, mierzy od 3 do 5 cm. Znajduje się tuż nad wejściem do pochwy, pomiędzy łechtaczką a przedsionkiem pochwy. Składa się z kilku części – śródściennej, miednicznej, przeponowej i podprzeponowej. Krótka budowa cewki moczowej damskiej sprawia, że bakterie mogą łatwiej przedostawać się do pęcherza moczowego. To z kolei zwiększa ryzyko zapalenia cewki moczowej.

Cewka moczowa u mężczyzn

Cewka moczowa męska jest znacznie dłuższa niż kobieca – mierzy od 15 do 20 cm i przebiega przez kilka kluczowych struktur anatomicznych, takich jak prostata i ciało gąbczaste prącia. Oprócz wydalania moczu pełni też funkcję transportu nasienia. Dłuższa cewka moczowa zmniejsza ryzyko infekcji bakteryjnych, jednak może prowadzić do innych problemów takich jak np. zwężenie cewki moczowej. Objawia się ono słabym strumieniem moczu, uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza, a nawet zatrzymaniem moczu. Może być skutkiem przebytej infekcji, urazu lub powikłań po zabiegach.

Funkcja cewki moczowej u kobiet i mężczyzn

Cewka moczowa umożliwia nam oddawanie moczu. Jest to najbardziej znana i podstawowa funkcja cewki moczowej zarówno u kobiety, jak i mężczyzny. Pełni ona rolę kanału transportowego, którym odprowadzany jest mocz na zewnątrz organizmu. Warto jednak wiedzieć, że o ile w przypadku kobiet jest to jedyna funkcja cewki moczowej, o tyle u mężczyzn wygląda to nieco inaczej.

Zależność od wpływu hormonów

Tym, co odróżnia kobiecą cewkę od męskiej, to fakt, że u kobiet jest ona zależna od wpływu hormonów. W okresie laktacji czy też menopauzy wśród kobiet występuje zjawisko hipoestrogenizmu, czyli niskiego poziomu estrogenów. Upośledza to elastyczność cewki, doprowadzając do atrofii jej nabłonka i zmniejszenia wypełnienia okołocewkowego splotu żylnego, co przyczynia się do osłabienia funkcji zwieraczy cewki w tym czasie. Należy także zaznaczyć, że u kobiet po ciąży i porodach, szczególnie drogami natury, może dochodzić do uszkodzeń w obrębie tego narządu. Dlatego też panie narażone są na częstsze problemy z nietrzymaniem moczu.

Męska cewka moczowa jest jednocześnie elementem układu płciowego, przez co pełni ona również ważną funkcję w procesie rozrodczym. To właśnie cewką moczową wyprowadzane jest nasienie podczas wytrysku.

Najczęstsze choroby cewki moczowej - co warto wiedzieć?

Cewka moczowa może stać się źródłem wielu dolegliwości, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Jedną z najbardziej dokuczliwych przypadłości może być grzybica cewki moczowej. Daje o sobie znać w postaci świądu, pieczenia oraz białej, często gęstej wydzieliny. Zakażenie grzybicze może być wynikiem zaburzeń równowagi mikroflory lub antybiotykoterapii i wymaga odpowiedniego leczenia.

Nieco bardziej poważnym zagrożeniem, choć rzadko występującym, jest rak cewki moczowej. Jego objawy to nie tylko ból i krwawienie, ale również widoczne trudności w oddawaniu moczu. Ze względu na swoją agresywną naturę, wszelkie niepokojące symptomy powinny skłonić nas do jak najszybszej diagnostyki.

Warto również zwrócić uwagę na wszelkie zmiany w wyglądzie i charakterze wydzieliny z cewki. Bezbarwna wydzielina z cewki moczowej lub jej zmętnienie, obecność krwi czy nieprzyjemny zapach mogą świadczyć o infekcji lub innym stanie chorobowym. Takie objawy zawsze należy omówić z lekarzem, by jak najwcześniej rozpocząć właściwe leczenie.

W czasie leczenia nietrzymania moczu lub w innych sytuacjach związanych z nadmierną ilością wydzieliny warto stosować wkładki chłonne od Elly, aby zapewnić dodatkowy komfort i higienę. Należy jednak pamiętać, że ich użycie stanowi przede wszystkim wsparcie w codziennym funkcjonowaniu i nie zastępuje kompleksowych działań zapobiegawczych ani leczenia.

Pamiętaj, że ten artykuł ma charakter informacyjny i nie zastępuje konsultacji lekarskiej. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy związane z cewką moczową, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty.