Fizjoterapia w ciąży – zalety

Dolegliwości bólowe w obrębie kręgosłupa, żeber, spojenia łonowego, ale i nietrzymanie moczu, zgaga  – to tylko część przypadłości ciężarnych, na które można zaradzić fizjoterapią, przynosząc przyszłym mamom ulgę i poprawiając ich jakość życia. Poprzez poprawę kondycji mięśniowej i elastyczności, ma ona na celu przygotowanie ciężarnych do porodu. Odpowiednie ćwiczenia poprawią kondycję mięśni dna miednicy, tym samym zmniejszając ryzyko nietrzymania moczu, które często towarzyszy kobietom w ciąży. Choć doraźnie można wówczas poprawić swój komfort, stosując na przykład wkładki chłonne, warto jednak podjąć starania, by zminimalizować ryzyko wystąpienia dolegliwości. Co więcej – fizjoterapia może również znacząco zredukować obrzęki nóg, poprzez poprawienie krążenia krwi i limfy. 

Pamiętajmy jednak, że fizjoterapia w ciąży powinna być prowadzona przez specjalistę, który dostosuje program ćwiczeń do etapu ciąży, zdrowia i kondycji przyszłej mamy oraz jej indywidualnych potrzeb. 

Fizjoterapia w ciąży – jakie są przeciwwskazania?

Ćwiczenia oddechowe, rozciągające i wzmacniające, a także ćwiczenia przeciwzakrzepowe to bezpieczne zabiegi, które mogą być stosowane w przypadku większości kobiet ciężarnych. W świetle najnowszych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w niepowikłanej ciąży zaleca się 150 min ćwiczeń ogólnokondycyjnych tygodniowo. Pamiętajmy jednak, że każdy przypadek jest inny, a w przypadku wątpliwości przed rozpoczęciem aktywności, warto wykonać specjalnie dedykowany kwestionariusz „Bądź Aktywna w Ciąży”, który ułatwi nam podjęcie decyzji, ewentualnie wskaże konieczność konsultacji ze specjalistą. Warto również wiedzieć, że nie wszystkie zabiegi z zakresu fizjoterapii, szczególnie fizykoterapii i są zalecane ciężarnym. Wśród nich wymienić należy, chociażby laseroterapię, elektroterapię czy krioterapię. Unika się także  wszelkiego rodzaju zabiegów rozgrzewających. Właściwie dobrany ruch może stanowić remedium na różnego typu dolegliwości ciężarnych, a jego unikanie w czasie ciąży nawet powikłanej nie jest zgodne z obecnymi rekomendacjami. 

Sprawdź również nasz artykuł o ciąży w wieku 40 lat.

Fizjoterapia w poszczególnych trymestrach ciąży – o czym warto pamiętać?

Ciało kobiety w ciąży diametralnie się zmienia. Przechodzi ono szereg procesów, które mają na celu wsparcie zdrowego rozwoju płodu. Kobiecy organizm pracuje wówczas dla dwóch osób, wobec czego stoi przed nim ogromne wyzwanie, dlatego warto wiedzieć, jak dbać o siebie w ciąży. 

Każdy kolejny miesiąc może też nieść za sobą inne dolegliwości i wiązać się z różnego rodzaju dysfunkcjami w obrębie narządu ruchu. Rolą kobiety jest wówczas wsparcie swojego organizmu, a w tej roli świetnie może sprawdzić się właśnie fizjoterapia. Warto jednak wiedzieć, że każdy kolejny trymestr rządzi się swoimi prawami – fizjoterapia w I trymestrze ciąży będzie wyglądać zupełnie inaczej niż fizjoterapia zalecana przed samym porodem, a dobór ćwiczeń rehabilitacyjnych powinien być dostosowany do poszczególnego tygodnia ciąży. 

• Fizjoterapia w I trymestrze ciąży – pierwsze 12 tygodni ciąży to czas, który jest najbardziej wymagający dla kobiecego organizmu. Tocząca się wewnątrz burza hormonów i zmiany zachodzące w ciele dają o sobie wyraźnie znać. Jest to również okres, w którym dochodzi do największej liczby poronień. Wobec tego ciężarna powinna zostać otoczona szczególną opieką. Jednak nie zaleca się zaprzestać ćwiczeń siłowych czy wytrzymałościowych, jeśli kobieta wykonywała je wcześniej. Wszystkie aktywności powinny być dobrane do stanu zdrowia ciężarnej i odpowiadać na jej potrzeby.  Od samego początku ciąży warto zwrócić szczególną uwagę na ćwiczenia oddechowe, rozciągające, czy pozwalające utrzymać właściwą postawę
• Fizjoterapia w II trymestrze ciąży – w tym czasie samopoczucie przyszłej mamy nieco stabilizuje się, więc jest to najlepszy moment na włączenie ćwiczeń mających na celu między innymi rozciągnięcie mięśni oraz utrzymanie ruchomości w stawach biodrowych, obręczy barkowej W tym czasie warto zwracać uwagę na szybko zmieniającą się postawę i dostosowywać ćwiczenia tak, by ułatwić adaptację do tych zmian
• Fizjoterapia w III trymestrze ciąży – zapobieganie obrzękom i zastojom żylnym, uelastycznianie  mięśni w obrębie miednicy, a co najważniejsze – ćwiczenia oddechowe w ciąży, to właśnie na tym warto skupić się w ostatnich miesiącach oczekiwania na maluszka. 

Fizjoterapia uroginekologiczna w ciąży

Fizjoterapia uroginekologiczna w ciąży odgrywa niezwykle ważną rolę w utrzymaniu zdrowia kobiet, zwłaszcza w kontekście zmian fizjologicznych i anatomicznych, jakie zachodzą w czasie ciąży. Choć przeznaczona jest dla każdej kobiety – niezależnie od stanu zdrowia i kondycji  – to właśnie w momencie oczekiwania na dzidziusia może przynieść ogromne wsparcie. Na celu ma przede wszystkim zadbanie o mięśnie dna miednicy, które są niezwykle istotne dla utrzymania wparcia narządów rodnych i zapobiegania, chociażby wspomnianym problemom z nietrzymaniem moczu czy naukę wykonywania codziennych czynności w taki sposób, by nie obciążały one nadmiernie organizmu i były wolne od dolegliwości bólowych. Rolą fizjoterapeuty uroginekologicznego jest także wsparcie kobiety w przygotowaniu do porodu, niezależnie od drogi porodu. Celem przygotowań jest zmniejszenie ryzyka wystąpienia ewentualnych powikłań okołoporodowych, takich jak, chociażby nadmierne pęknięcie krocza w przypadku porodu siłami natury. Warto jednak pamiętać, że fizjoterapię uroginekologiczną można stosować na każdym etapie ciąży, choć w momencie pojawienia się niepokojących dolegliwości, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym przed rozpoczęciem terapii.