Pęcherz neurogenny - czym się objawia i jak można go leczyć
Artykuł powstał przy współpracy z dr n.med. Anitą Sikorą-Szubert
Nietrzymanie moczu jest schorzeniem dość częstym – zwłaszcza u kobiet. Przyczyn i rodzajów problemów z nietrzymaniem moczu jest wiele. Pęcherz neurogenny to jedno z tych zaburzeń, które powinno wzbudzić zaniepokojenie i z całą pewnością stanowić przyczynę udania się na wizytę u lekarza. Czy pęcherz neurogenny da się wyleczyć, a może jedynie udaje się złagodzić jego objawy? Postaramy się opowiedzieć o tym schorzeniu jak najbardziej kompleksowo.
Czym jest pęcherz neurogenny?
Pęcherz neurogenny to nie jedno zaburzenie, lecz cały zespół zaburzeń, które utrudniają prawidłowe działanie pęcherza moczowego oraz cewki moczowej. Nieprawidłowe funkcjonowanie nie jest jednak wynikiem osłabionych mięśni dna miednicy, tak jak w przypadku np. wysiłkowego nietrzymania moczu. U przyczyn występowania pęcherza neurogennego występują choroby neurologiczne lub inne choroby przewlekłe, które zaburzają sam mechanizm oddawania moczu – jest on bowiem zależny nie tylko od narządów układu moczowego, ale przede wszystkim od sprawnych szlaków i ośrodków nerwowych w mózgu oraz rdzeniu kręgowym.
Jakie choroby mogą powodować pęcherz neurogenny?
Pęcherz neurogenny jest schorzeniem obserwowanym w przypadku wielu chorób układu nerwowego. Może wystąpić u osób cierpiących na:
- Stwardnienie rozsiane;
- Uraz rdzenia kręgowego;
- Stwardnienie zanikowe boczne;
- Przepuklinę oponowo-rdzeniową;
- Udar mózgu;
- Chorobę Parkinsona;
- Nowotwory;
- Choroby otępienne (jedną z nich jest choroba Alzheimera);
- Cukrzycę;
- Uszkodzenie nerwów pęcherza i cewki moczowej spowodowane urazami np. złamaniem miednicy.
Ponadto wpływ na występowanie tych dolegliwości może mieć: przewlekły alkoholizm, niedobór witaminy B12, powikłania operacyjne, choroba Heinego-Medina, kiła układu nerwowego czy zespół Guillain Barre.
Pęcherz neurogenny – objawy
Pęcherz neurogenny niekoniecznie musi objawiać się tak samo, jak wszystkie inne rodzaje nietrzymania moczu. W przypadku tego schorzenia wyróżnia się trzy podstawowe objawy:
- nietrzymanie moczu,
- problemy z opróżnieniem pęcherza,
- zaburzenia czucia pęcherza (brak czucia parcia).
To, jak odczuwasz pęcherz neurogenny, jest bardzo indywidualne i może wiązać się w Twoim przypadku z różnymi objawami. W przypadku tego schorzenia dochodzi do popuszczania niewielkich ilości moczu bądź ciągłego wycieku z cewki. Może również zdarzyć się tak, że będziesz mieć problemy z całkowitym opróżnieniem pęcherza. Dlatego tak ważne jest, by udać się do lekarza jak najszybciej i przeprowadzić prawidłową diagnozę.
Pęcherz neurogenny – cztery typy
Lekarze wyróżniają aż cztery typy pęcherza neurogennego, w których obserwuje się następujące patologie i ich konsekwencje:
- Zmniejszona aktywność mięśnia wypieracza - zwieracz zewnętrzny cewki moczowej w skurczu może powodować zatrzymanie moczu.
- Wiotki wypieracz, wiotki zwieracz – może powodować nietrzymanie moczu.
- Nadmierna aktywność mięśnia wypieracza pęcherza moczowego i nadmierny skurcz mięśnia zwieracza zewnętrznego cewki moczowej, który w tej sytuacji powinien być rozluźniony - generuje to ogromne ciśnienie układu moczowego w jego górnym odcinku. To może skutkować niewydolnością nerek
- Spastyczny wypieracz, wiotki zwieracz – nadreaktywny wypieracz i niewydolny zwieracz powodują nasilone NTM.
Czy pęcherz neurogenny da się wyleczyć?
Pęcherz neurogenny powinien być leczony bądź obserwowany przez specjalistę, który zaleca regularne badania. Wiele zależy od rozpoznania oraz choroby powodującej to schorzenie. Działania zastosowane przez lekarza mają na celu przede wszystkim ochronę pęcherza przed infekcjami i zapobieganie niewydolności nerek, która jest groźnym następstwem pęcherza neurogennego. W tym celu konieczne jest także dbanie o takie elementy jak higiena intymna, ale również stosowanie środków ochronnych, jak wkładki urologiczne damskie czy męskie. Wkładki Elly wspierają ochronę przed infekcjami układu moczowego i zmniejszają dyskomfort związany z NTM.
Leczenie pęcherza neurogennego polega na farmakoterapii (głównie lekami antycholinergicznymi) lub cewnikowaniu, samocewnikowaniu przy problemach z zatrzymaniem moczu. Są to jednak metody, które nie umożliwiają całkowitego wyleczenia. Lekarz może zaproponować także przy braku bądź wykorzystaniu metod zachowawczych leczenie operacyjne.
Czy pęcherz neurogenny da się wyleczyć? Jest to schorzenie uzależnione od konkretnej choroby przewlekłej, dlatego rokowania są trudne do ustalenia i bardzo indywidualnie oceniane na podstawie wywiadu i badań specjalistycznych.
Pęcherz neurogenny a nadreaktywny
Pęcherz neurogenny i nadreaktywny to dwie różne dysfunkcje, których nie należy ze sobą mylić. Pierwsza z nich wiąże się z brakiem kontroli nad mikcjami bądź całkowitym wstrzymaniu możliwości oddania moczu. Pęcherz nadreaktywny to zespół dolegliwości, które stoją po stronie układu moczowego i powodują naglące parcia, częstomocz oraz nykturię. Oba schorzenia są jednak spowodowane nieprawidłowym funkcjonowaniem struktur odpowiedzialnych za magazynowanie i opróżnianie pęcherza moczowego.
Pęcherz neurogenny jest poważnym schorzeniem, nie należy go bagatelizować i przy dostrzeżeniu pierwszych objawów niezwłocznie skonsultować z lekarzem specjalistą
