Badanie UFL - wszystko, co musisz wiedzieć o uroflowmetrii
Artykuł powstał przy współpracy z mgr Moniką Grzegorzewicz
Nietrzymanie moczu, częstomocz czy nieustające parcie na pęcherz, to oznaki pewnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu moczowego. W celu znalezienia przyczyn tego rodzaju zaburzeń wykonuje się odpowiednią diagnostykę. Podstawowym narzędziem pozwalającym wykryć nieprawidłowości w działaniu pęcherza moczowego jest uroflowmetria, czyli badanie służące ocenie przepływu moczu przez cewkę moczową. Jak przebiega badanie uroflowmetryczne i w jaki sposób się do niego przygotować?
Czym jest uroflowmetria?
Uroflowmetria to badanie, które pozwala określić parametry oddawania moczu – m.in. prędkość i objętość strumienia moczu, a także czas trwania mikcji. Jest elementem tzw. badania urodynamicznego, obok cystometrii czy profilometrii. Stanowi ważne narzędzie w diagnostyce zaburzeń pracy dolnych dróg moczowych, a także w monitorowaniu efektów leczenia farmakologicznego lub operacyjnego.
Sprawdź również nasz artykuł: budowa układu moczowego.
Kiedy warto wykonać badanie UFL?
Badanie uroflowmetryczne jest badaniem prostym i nieinwazyjnym. Może dostarczyć istotnych informacji i być pomocne w diagnostyce problemów z oddawaniem moczu. Podstawowym wskazaniem do uroflowmetrii są wszelkiego rodzaju dolegliwości ze strony układu moczowego.
Badanie UFL zalecane jest w przypadku problemów takich jak:
- trudność z opróżnieniem pęcherza moczowego,
- nieustanne parcie na pęcherz,
- częstomocz,
- nawracające infekcje pęcherza moczowego,
- słaby lub przerywany strumień moczu,
- uczucie zalegania moczu,
- nietrzymanie moczu,
- moczenie nocne,
- trudności z rozpoczęciem mikcji.
Badanie uroflowmetryczne jest badaniem w pełni bezpiecznym, więc nie istnieją konkretne przeciwwskazania do jego wykonania. Z przeprowadzeniem badania należy jednak wstrzymać się podczas miesiączki czy infekcji układu moczowego.
Badanie urodynamiczne – jak się przygotować?
Choć uroflowmetria jest procedurą prostą, warto odpowiednio się do niej przygotować, by wynik był miarodajny. Najważniejsze jest, aby:
- przyjść na badanie z pełnym pęcherzem – najlepiej, by objętość oddanego moczu wynosiła od 150 do 500 ml,
- powstrzymać się od oddawania moczu na 2–4 godziny przed badaniem,
- nie zwiększać przesadnie ilości wypijanych płynów – pijemy w sposób umiarkowany, jak zazwyczaj.
Więcej o przygotowaniu do diagnostyki przeczytasz w poradniku: badanie urodynamiczne – jak się przygotować?
Zarówno przed badaniem, jak i po jego wykonaniu, należy szczególnie zadbać o higienę intymną – zwłaszcza w kontekście profilaktyki infekcji dróg moczowych. Zaleca się delikatne mycie zewnętrznych narządów płciowych letnią wodą i łagodnym środkiem myjącym, bez ingerencji wewnętrznej. Utrzymanie właściwej higieny zwiększa wiarygodność badania.
Jak wygląda badanie uroflowmetryczne?
Badanie polega na oddaniu moczu do specjalnego urządzenia – uroflowmetru, przypominającego toaletę.
Umożliwia ono pomiar:
- objętości moczu,
- średniego i maksymalnego przepływu (w ml/s),
- czasu trwania mikcji.
Urządzenie generuje wykres mikcji (krzywą mikcyjną), na podstawie którego lekarz może ocenić jakość i charakter strumienia. Ważne jest, aby mikcja przebiegała naturalnie, bez parcia, w komfortowych warunkach – dlatego zapewnienie intymności ma tu duże znaczenie. Całe badanie trwa zwykle 10 minut, a jego wynik dostępny jest w formie graficznej i liczbowej.
Jak interpretować wyniki badania UFL?
Interpretacja wyników zależy od:
- wieku i płci pacjenta,
- objętości oddanego moczu,
- kształtu krzywej mikcyjnej.
U zdrowych dorosłych maksymalny przepływ wynosi zazwyczaj 15–25 ml/s. Obniżone wartości mogą wskazywać na przeszkodę podpęcherzową (np. przerost prostaty), a nieregularna krzywa może świadczyć o nadreaktywności pęcherza.
Warto pamiętać, że uroflowmetria nie daje jednoznacznej diagnozy, lecz jest narzędziem wspierającym – jej wynik zawsze powinien być oceniany przez lekarza w kontekście innych badań i objawów.
Pamiętaj, że niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady medycznej. W przypadku zauważenia niepokojących objawów lub wątpliwości skonsultuj się z lekarzem.